پاکستان، کشوری با چالش‌های اقتصادی مزمن، اکنون گامی بزرگ در جهت تحول دیجیتال برداشته است. بر اساس گزارش رسانه‌های محلی، دولت این کشور تصمیم گرفته ۲,۰۰۰ مگاوات از برق مازاد تولیدی خود را به پروژه‌هایی در حوزه استخراج ارزهای دیجیتال، به‌ویژه بیت‌کوین، و توسعه زیرساخت‌های هوش مصنوعی اختصاص دهد. این اقدام بخشی از یک استراتژی ملی گسترده‌تر با هدف جذب میلیاردها دلار سرمایه‌گذاری خارجی، افزایش درآمدهای ارزی و ایجاد فرصت‌های شغلی تخصصی برای جوانان پاکستانی است.
پیش‌زمینه تصمیم دولت پاکستان
اقتصاد پاکستان در سال‌های اخیر با بحران‌های متعددی مواجه بوده است؛ از کمبود ارز خارجی گرفته تا تورم فزاینده و بیکاری بالا. در چنین شرایطی، دولت سعی دارد با استفاده از فرصت‌های نوظهور اقتصادی در حوزه‌های فناورانه، چشم‌اندازی جدید برای توسعه کشور ترسیم کند. محمد اورنگ‌زیب، وزیر دارایی پاکستان، طی سخنرانی خود اعلام کرد که کشورش با بهره‌گیری از ظرفیت‌های برق مازاد، می‌تواند به قطب منطقه‌ای استخراج رمزارز و توسعه فناوری‌های هوش مصنوعی تبدیل شود.
وی افزود: «این پروژه نه تنها موجب ورود سرمایه‌گذاران خارجی می‌شود، بلکه راه را برای آموزش نیروهای متخصص، انتقال دانش فنی، و ایجاد صنایع نوظهور در پاکستان هموار می‌کند.»
اختصاص برق مازاد به مراکز پردازش
فاز نخست این پروژه با هدف تأمین انرژی مراکز استخراج بیت‌کوین و واحدهای پردازش هوش مصنوعی آغاز شده است. در حال حاضر، مناطقی در ایالت بلوچستان و خیبر پختونخوا به‌عنوان میزبانان اولیه این پروژه انتخاب شده‌اند. این مناطق به دلیل دسترسی به منابع انرژی و قیمت پایین زمین، گزینه‌های مناسبی برای راه‌اندازی چنین مراکزی به شمار می‌آیند.
مراکز استخراج رمزارز به دلیل نیاز به توان پردازشی بالا، به‌طور معمول مصرف انرژی زیادی دارند. بنابراین، استفاده از برق مازاد نه تنها باعث کاهش فشار بر شبکه سراسری برق می‌شود، بلکه بهره‌وری در مصرف منابع نیز افزایش می‌یابد. این راهبرد، پاکستان را از لحاظ اقتصادی و فنی در مسیر کشورهای پیشرو در صنعت رمزارز قرار می‌دهد.
معافیت‌های مالیاتی و تسهیلات ویژه
یکی دیگر از نکات مهم در سیاست جدید دولت، ارائه مشوق‌های اقتصادی گسترده به فعالان این حوزه است. شرکت‌هایی که در زمینه هوش مصنوعی فعالیت می‌کنند یا زیرساخت‌های مرتبط با استخراج بیت‌کوین را راه‌اندازی می‌کنند، از معافیت مالیاتی بهره‌مند خواهند شد. این تصمیم در راستای تشویق سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی اتخاذ شده است.
از سوی دیگر، دولت پاکستان با لغو عوارض واردات تجهیزات و سخت‌افزارهای مربوط به استخراج رمزارز، مانند ASIC Minerها و کارت‌های گرافیک پیشرفته، شرایط را برای ورود فناوری‌های روز دنیا به کشور فراهم کرده است. این اقدامات می‌تواند در کوتاه‌مدت منجر به رونق واردات تجهیزات و در بلندمدت زمینه‌ساز تولید داخلی تجهیزات تخصصی شود.
فرصت‌های اشتغال برای جوانان
یکی از اهداف اصلی این برنامه، ایجاد فرصت‌های شغلی باکیفیت برای جوانان پاکستانی است. با گسترش فعالیت مراکز استخراج بیت‌کوین و توسعه واحدهای تحقیق و توسعه (R&D) در زمینه هوش مصنوعی، نیاز به نیروی کار ماهر افزایش می‌یابد. دولت پاکستان قصد دارد با راه‌اندازی دوره‌های آموزشی فنی و همکاری با دانشگاه‌ها، زمینه را برای تربیت نیروهای متخصص فراهم کند.
در همین راستا، وزیر علوم و فناوری پاکستان نیز اعلام کرده که برنامه‌ریزی‌هایی برای راه‌اندازی مراکز آموزش هوش مصنوعی و بلاک‌چین در شهرهای بزرگ مانند اسلام‌آباد، لاهور و کراچی در دست انجام است. این مراکز آموزشی می‌توانند بستری برای پرورش استعدادهای داخلی و جلوگیری از فرار مغزها باشند.
واکنش‌های بین‌المللی و چشم‌انداز سرمایه‌گذاری
تصمیم دولت پاکستان با استقبال شرکت‌های بین‌المللی فعال در حوزه رمزارز و هوش مصنوعی مواجه شده است. طبق گزارش‌ها، چند شرکت بزرگ از کشورهای امارات، چین و ترکیه علاقه‌مندی خود را برای سرمایه‌گذاری در پاکستان اعلام کرده‌اند. این کشورها به دلیل دسترسی پاکستان به منابع انرژی و نیروی کار ارزان‌قیمت، آن را به‌عنوان مقصدی مناسب برای گسترش فعالیت‌های خود می‌دانند.
در صورت تداوم این روند، پاکستان می‌تواند به مرکز منطقه‌ای استخراج بیت‌کوین تبدیل شود؛ مشابه آنچه در قزاقستان و السالوادور اتفاق افتاده است. البته موفقیت کامل این پروژه در گروی مدیریت مؤثر، شفافیت قانونی و مبارزه با فساد اداری خواهد بود.
چالش‌های پیشرو
با وجود چشم‌انداز مثبت، این پروژه با چالش‌هایی نیز همراه است. مهم‌ترین آن، نگرانی‌های زیست‌محیطی مربوط به مصرف انرژی بالا توسط مراکز استخراج بیت‌کوین است. اگرچه برق مورد استفاده از منابع مازاد تأمین می‌شود، اما در صورت گسترش بی‌رویه این مراکز، احتمال فشار بر منابع انرژی و آلودگی زیست‌محیطی افزایش می‌یابد.
همچنین، نبود چارچوب قانونی جامع برای فعالیت‌های مرتبط با رمزارز در پاکستان، می‌تواند به سردرگمی سرمایه‌گذاران و شرکت‌های فناورانه منجر شود. ایجاد قوانین شفاف، تعیین مالیات مناسب و مبارزه با پولشویی از جمله اقداماتی است که دولت باید در سریع‌ترین زمان ممکن اجرا کند.
نتیجه‌گیری
طرح اختصاص ۲,۰۰۰ مگاوات برق مازاد پاکستان به حوزه‌های استخراج بیت‌کوین و توسعه فناوری‌های هوش مصنوعی، یکی از جسورانه‌ترین گام‌های دولت در مسیر اقتصاد دیجیتال است. این اقدام در صورت اجرای صحیح، می‌تواند مسیر توسعه اقتصادی پاکستان را دگرگون کرده، آن را به یکی از قطب‌های فناوری در منطقه تبدیل کند. اما برای دستیابی به موفقیت بلندمدت، پاکستان نیازمند برنامه‌ریزی دقیق، شفافیت در سیاست‌گذاری و مشارکت گسترده بخش خصوصی است.
در نهایت، اگر دولت پاکستان بتواند از این فرصت به‌درستی استفاده کند، نه تنها بخشی از بحران‌های اقتصادی خود را کاهش خواهد داد، بلکه الگوی الهام‌بخشی برای دیگر کشورهای در حال توسعه خواهد بود که به دنبال رشد از طریق فناوری‌های نوین هستند.
اگر مایل باشید این متن را به فرمت HTML برای انتشار در سایت هم آماده می‌کنم.
نظرات کاربران